I. ĐẢNG BỘ HUYỆN
QUỲNH LƯU RA ĐỜI - BƯỚC NGOẶT LỊCH SỬ CỦA
PHONG TRÀO ĐẤU TRANH CÁCH MẠNG Ở HUYỆN QUỲNH LƯU
Năm 1920, Nguyễn Ái Quốc tìm ra
con đường cứu nước theo cách mạng vô sản và năm 1925, Người đã sáng lập ra tổ
chức Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên để tiến tới thành lập một chính đảng sau
này. Từ những năm 1926 - 1927, tại huyện Quỳnh Lưu đã hình thành hai tổ chức
cách mạng là Tân Việt và Thanh niên. Sau hai tổ chức này, các tổ chức quần
chúng: thanh niên, phụ nữ, nhóm khuyến học, nhóm tương tế… cũng lần lượt ra đời
nhằm giáo dục, giác ngộ cách mạng, tuyên truyền Chủ nghĩa Mác - Lê Nin, vận động
quần chúng đấu tranh. Đây chính là cơ sở để tiến tới thành lập Đảng bộ huyện Quỳnh
Lưu.
Sau khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời (03/02/1930),
đồng chí Nguyễn Hữu Giảng (giáo viên xã Quỳnh Hồng) ra khỏi tù liền bắt liên lạc
với nhiều đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam ở Vinh, Diễn Châu; gặp gỡ đồng chí
Nguyễn Đức Mậu (giáo viên xã Sơn Hải) là một trong những người lãnh đạo của tổ
chức Tân Việt trước đây ở Thanh Sơn (nay thuộc xã Sơn Hải) và Đào Quang là một
người lãnh đạo của tổ chức Thanh niên ở xã Quỳnh Thuận để tập hợp những người
trung kiên tổ chức Hội nghị thành lập Đảng.
Huyện ủy – HĐND – UBND - Ủy ban MTTQ huyện dâng hương, dâng hoa viếng
các anh hùng liệt sỹ tại nghĩa trang liệt sỹ huyện
Ngày 20/4/1930, hội nghị diễn ra tại làng Thanh Sơn
(Sơn Hải) đã quyết định thành lập Đảng bộ Đảng Cộng sản Việt Nam huyện Quỳnh
Lưu trên cơ sở hợp nhất hai tổ chức Thanh niên và Tân Việt. Ban chấp hành lâm
thời gồm 5 ủy viên, trong đó đồng chí Nguyễn Đức Mậu làm Bí thư. Như vậy, Đảng
bộ huyện Quỳnh Lưu là một trong những Đảng bộ ra đời sớm (chỉ sau hơn 02 tháng
kể từ khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời). Sự ra đời của Đảng bộ huyện Quỳnh Lưu
đánh dấu một bước ngoặt lớn trong phong trào cách mạng tại địa phương. Từ đây,
các phong trào đấu tranh của huyện phát triển đúng hướng theo con đường cách mạng
mà lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc lãnh đạo và được hòa chung khí thế, đóng góp tích cực vào phong trào cách mạng của tỉnh
Nghệ An và của cả nước.
II. ĐẢNG BỘ HUYỆN QUỲNH
LƯU 94 NĂM XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN (1930 - 2024)
1. Thời kỳ 1930 -
1945
Sau
khi được thành lập, Đảng bộ huyện đã đẩy mạnh xây dựng tổ chức đảng và lãnh đạo
Nhân dân tham gia các cuộc đấu tranh cách mạng. Từ tháng 5/1930, huyện đã phát
triển thêm được các chi bộ ở Sơn Hải, Quỳnh Thuận, Quỳnh Yên, Quỳnh Hồng và đã
có 5 chi bộ với 41 đảng viên. Đến cuối năm 1930 đầu năm 1931, huyện đã có 9 chi
bộ với hơn 50 đảng viên.
Bên
cạnh xây dựng tổ chức Đảng, Đảng bộ tích cực lãnh đạo Nhân dân tham gia các cuộc
đấu tranh với các hình thức: Phát động treo cờ Đảng, rải truyền đơn, mít tinh,
biểu tình đòi yêu sách… Sau các cuộc đấu tranh, địch tiến hành khủng bố, đàn áp
dã man, đưa lính và mật thám khám xét, bắt bớ hàng loạt cán bộ và Nhân dân, trong đó có Bí thư Huyện ủy đầu tiên
Nguyễn Đức Mậu và các Huyện ủy viên Nguyễn Hữu Giảng, Đào Quang (hai đồng chí
Nguyễn Đức Mậu, Nguyễn Hữu Giảng hy sinh anh dũng tại nhà tù Kon Tum năm 1933;
đồng chí Đào Quang trốn thoát khỏi nhà tù trở về quê tiếp tục lãnh đạo cách mạng).
Tuy bị địch khủng bố, đàn áp dã man nhưng tinh thần yêu nước, lòng tự tôn dân tộc
vẫn âm ỉ cháy trong lòng mỗi người dân Quỳnh Lưu, chỉ chờ bùng lên khi có cơ hội.
Sau
cuộc khủng bố trắng của địch (cuối 1931 đến cuối 1934), Huyện ủy tạm thời giải
thể. Đến năm 1935, Huyện ủy được thành lập lại gồm 3 đồng chí: Phan Hữu Khiêm,
Phạm Diên, Nguyễn Xuân Mai (đồng chí Phan Hữu Khiêm làm Bí thư). Các phong trào
đấu tranh đòi dân sinh dân chủ tiếp tục phát triển rầm rộ.
Ngày
17/8/1945, Nhân dân toàn huyện tiến hành biểu tình, giành chính quyền. Hàng vạn người dân đã đổ
về huyện lỵ Cầu Giát mang theo biểu ngữ, cờ đỏ sao vàng, vũ khí thô sơ, hô vang
các khẩu hiệu. Trước khí thế đấu tranh mạnh mẽ của quần chúng, tri huyện Chử Ngọc
Liễn và toàn bộ nha lại, lính tráng tại huyện đường buộc phải mang ấn tín, sổ
sách giao nộp cho quân cách mạng. Cuộc khởi nghĩa giành chính quyền ở huyện
thành công, sau đó Nhân dân các xã đã kéo về tổ chức giành chính quyền tại xã
mình. Ngày 22/8/1945, toàn bộ các làng, xã ở huyện Quỳnh Lưu đã giành được
chính quyền. Quỳnh Lưu trở thành một trong những huyện giành chính quyền sớm
trong cả nước.
2. Thời kỳ 1945 -
1975
Thực hiện đường lối kháng chiến chống thực dân Pháp
của Đảng, Đảng bộ huyện Quỳnh Lưu đã lãnh đạo Nhân dân từng bước khắc phục khó
khăn, vượt qua thách thức và giành được nhiều thắng lợi. Đặc biệt, Đảng bộ đã lãnh
đạo thực hiện cuộc chống càn (05/10/1949) khi địch đổ bộ hơn 1.000 lính, trong
đó có 500 là lính Âu Phi vào 12 xã trên địa bàn huyện. Tuy nhiên, quân ta đã nhanh chóng nắm thế chủ động,
tổ chức đánh từ nhiều phía, cắt đứt nguồn tiếp viện của địch, ngăn chặn không để
cho chúng tiến lên. Sau 3 ngày đêm, địch buộc phải tháo chạy ra biển.
Cùng với đấu tranh bảo vệ quê hương, Đảng bộ còn lãnh
đạo Nhân dân thực hiện tốt nhiệm vụ chi viện cho chiến trường. Từ năm 1946 -
1954, Quỳnh
Lưu có hàng vạn thanh niên tham gia bộ đội, dân công tiếp vận, trực tiếp chiến
đấu và phục vụ chiến đấu. Sau kháng chiến chống Pháp thắng lợi, Đảng bộ Quỳnh
Lưu đã lãnh đạo Nhân dân khắc phục hậu quả chiến tranh, khôi phục phát triển sản
xuất, củng cố hậu phương, từng bước phát triển kinh tế xã hội, đẩy lùi nạn đói
nghèo, mù chữ, ổn định đời sống cho Nhân dân.
Từ 1954 - 1975, Đảng bộ Quỳnh Lưu tiếp tục
lãnh đạo Nhân dân thực hiện công cuộc khôi phục kinh tế, xây dựng xã hội chủ
nghĩa (1954 - 1964); vừa sản xuất, vừa chiến đấu chống lại hai cuộc chiến tranh
phá hoại của đế quốc Mỹ, tham gia chi viện cho chiến trường miền Nam (1965 -
1975), góp phần đưa cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước giành thắng lợi.
Với tinh thần “Không có gì quý hơn độc lập tự do”, dưới sự
lãnh đạo của Đảng bộ huyện, Nhân dân đã vượt lên mọi
khó khăn, thách thức, thi đua sản xuất. Mỗi năm, huyện thực hiện nghĩa vụ cho
Nhà nước gần 3.000 tấn lương thực. Hàng chục nghìn thanh niên Quỳnh Lưu nô nức
lên đường nhập ngũ, trong đó có 3.740 anh, chị, em đã anh dũng hy sinh, 3.894
thương binh, bệnh binh, 794 người nhiễm chất độc da cam... Lực lượng vũ trang của
huyện đã bắn rơi 17 máy bay Mỹ, bắn cháy 6 tàu chiến, bắt sống nhiều giặc lái.
Những cống hiến, hy sinh của Đảng bộ, nhân dân, lực lượng vũ trang huyện đã được
Đảng, Nhà nước trao tặng nhiều danh hiệu cao quý. Trong đó, 16 đơn vị được
phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, 275 bà mẹ được phong
tặng, truy tặng danh hiệu “Mẹ Việt Nam anh hùng”, 15 Anh hùng lực lượng vũ
trang nhân dân và Anh hùng Lao động...
3. Từ năm 1975 đến
nay
Từ năm 1975 - 2024, hơn 49 năm cùng với cả nước xây dựng chủ nghĩa
xã hội và thực hiện công cuộc đổi mới, Đảng bộ Quỳnh Lưu tiếp tục lãnh đạo Nhân
dân vượt qua khó khăn, thử thách giành được nhiều kết quả quan trọng trong
sự nghiệp xây dựng quê hương, được đánh giá là huyện có nhiều đột phá trong
phát triển kinh tế - xã hội.
Đồng chí Lê Xuân Kiên – Phó Bí thư
Thường trực Huyện ủy trao giấy khen biểu dương 09 đảng viên hoàn thành xuất sắc
nhiệm vụ tiêu biểu 5 năm liền
giai đoạn 2019 – 2023
Nhiều
công trình trọng điểm phục vụ sản xuất, phát triển kinh tế đã và đang hình
thành gắn liền với xây dựng nông thôn mới. Đặc
biệt, những năm gần đây, huyện chú trọng quan tâm đầu tư trong lĩnh vực chuyển
đổi cây trồng vật nuôi, ứng dụng tiến độ khoa học công nghệ cao vào sản xuất
nông nghiệp theo hướng hàng hoá, hiện đại hóa. Năm 2023, tổng giá trị sản xuất ước đạt
16.539,2 tỷ đồng, tăng 12,4% so với năm 2022; tốc độ tăng
trưởng kinh tế đạt khá 9,85%. Cơ cấu kinh tế tiếp tục chuyển
dịch đúng hướng, tích cực (giảm tỷ trọng ngành nông nghiệp, tăng tỷ trọng công
nghiệp và dịch vụ thương mại). Giá trị thu nhập bình quân đầu người ước đạt 58,08 triệu
đồng (tăng
4,4 triệu đồng so với năm 2022). Thu ngân sách Nhà nước giao đạt 406,8 tỷ đồng (vượt 1,1% so với kế hoạch HĐND huyện
giao và vượt 8,1% so với dự toán tỉnh giao). Công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và xây dựng phát triển khá, giá
trị đạt 8.086,7 tỷ đồng, đạt 103,68% KH, tăng 16,99% so với
năm 2022. Giá trị sản xuất
lĩnh vực dịch vụ - thương mại đạt 4.161,8 tỷ đồng, đạt 106,71%KH, tăng 14,35%
so với năm 2022. Môi trường đầu tư kinh
doanh của huyện tiếp tục được cải thiện. Tập trung thực hiện cơ bản tốt công tác bồi
thường giải phóng mặt bằng các dự án quan trọng trên địa bàn. Năm 2023, huyện đã xây dựng và thẩm định được 16 sản phẩm
OCOP xếp hạng 3 sao, 4 sao, nâng tổng số sản phẩm OCOP toàn huyện lên 39 sản phẩm
ở 14 xã, thị trấn. Phong trào xây dựng nông thôn mới tiếp tục được quan tâm chỉ đạo, Nhân dân hưởng ứng tích cực và đạt được những kết quả quan trọng. Lĩnh vực an sinh xã hội có nhiều kết quả nổi bật, tiếp tục giữ vững phong trào thuộc tốp đầu của tỉnh. Tỷ lệ hộ nghèo theo tiêu chí mới còn 2,12%, giảm 1,7%
so với năm 2022. Chất
lượng giáo dục có chuyển biến tích cực. Tổ chức nhiều hoạt động văn hóa
văn nghệ, thể dục thể thao và tham
gia đạt giải cao tại các hội thi, hội diễn cấp tỉnh. Quốc phòng - an ninh tiếp
tục được giữ vững.
Công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị
tiếp tục được củng cố, đoàn kết thống nhất và hoạt động ngày càng hiệu quả hơn…
Năm 2024, huyện phấn đấu tốc độ tăng trưởng
kinh tế đạt từ 10 – 10,5%; tổng giá trị sản xuất đạt từ 18.100
- 18.600 tỷ đồng; thu nhập bình quân đầu người
đạt từ 63 – 65 triệu đồng,
tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống dưới 1,5%, có thêm 3 – 4 trường chuẩn quốc gia; phấn đấu có thêm ít nhất 03 xã đạt nông thôn mới
nâng cao, 07 thôn đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu, xây dựng thị trấn Cầu Giát đạt
chuẩn đô thị văn minh và chỉ đạo các xã
nâng cao chất lượng các tiêu chí; hệ thống chính trị trong sạch
vững mạnh. Đẩy mạnh cải cách hành chính, sắp xếp, tổ chức bộ máy tinh gọn, hiệu lực
hiệu quả và tích cực phòng, chống tham nhũng, lãng phí; phấn đấu chỉ số năng lực
cạnh tranh cấp huyện (DDCI) đứng tốp 10 của tỉnh.
Trải qua 94 năm xây dựng và phát triển, hiện nay Đảng bộ
huyện đã có 77 tổ chức cơ sở đảng với 11070 đảng viên; chất lượng tổ chức đảng
và đảng viên không ngừng được nâng lên. Để xứng đáng với
niềm tin yêu của Nhân dân, mỗi cán bộ, đảng viên huyện nhà phải không ngừng nêu
cao tinh thần trách nhiệm, giữ gìn sự đoàn kết
thống nhất, gương mẫu trong lối sống, trong công việc, khắc phục biểu hiện quan
liêu, xa rời quần chúng Nhân dân và các cấp ủy đảng, chính quyền quyết liệt,
sáng tạo hơn nữa trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành để phấn đấu thực hiện mục
tiêu xây dựng Quỳnh Lưu nằm trong tốp
3 huyện đứng đầu của tỉnh như Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XXVIII đã đề ra./.
BAN TUYÊN GIÁO HUYỆN ỦY